Plakat là dòng betta thuần dưỡng lâu đời nhất vốn được lai tạo với mục đích chiến đấu. Plakat cảnh kế thừa những đặc điểm khác biệt này từ tổ tiên của chúng. Tất cả plakat đều có đuôi ngắn để bơi thật nhanh. Vây lưng và vây hậu môn không lớn quá độ rộng thân, đuôi không lớn quá 1/3 chiều dài thân. So với các loại cá betta cảnh khác, thân của cá plakat trông mập và to hơn nhiều. Plakat cũng dữ tợn hơn, hành vi của chúng giống như ở loài chó pit bulldog, liên tục cảnh giác kẻ lạ xâm nhập.
Các dạng plakat được định nghĩa dựa trên những đặc điểm về hình dáng, vây cũng như màu sắc được liệt kê chi tiết trong phần tiêu chuẩn ở dưới. Có hai dạng plakat là plakat truyền thống và plakat cảnh. Cả hai đều có thể tham gia dự thi ở nhóm thương mại và nhóm dành cho người mới. Chúng không chỉ được đánh giá dựa vào nguồn gốc mà còn vào mức độ phù hợp so với thể loại của mình.
Plakat truyền thống có thể dự thi với màu sắc bất kỳ. Plakat cảnh bao gồm 4 thể loại màu. Điều này có thể thay đổi hàng năm nhưng tại thời điểm hiện tại, những thể loại màu dự thi của plakat cảnh bao gồm đơn sắc nền đậm hay nhạt ánh kim, đơn sắc nền đậm hay nhạt không ánh kim, đơn sắc nền đậm metallic và màu tự do (AOC tức any-other-color). Màu hoa văn, nhị sắc, cẩm thạch và nền nhạt metallic (tức vàng metallic hay opaque metallic) được xếp vào thể loại màu tự do.
Việc đánh giá về màu sắc được thực hiện dựa trên hệ thống phân loại tương ứng quy định ở Chương 6 và phải phù hợp với những tiêu chuẩn đặc biệt quy định ở Chương 7. Bên cạnh những loại màu truyền thống, loại màu bổ sung – màu cá hoang dã – chỉ được áp dụng cho cá plakat và thể loại màu này có thể tham gia ở cả dạng plakat truyền thống lẫn plakat cảnh. Loại cá hoang dã có thân màu nâu sậm với nhiều hàng đốm ánh kim, chủ yếu là ở phần lưng. Viền vảy màu đen. Đầu sậm màu, mặt dưới nhạt màu, và có rất ít hoặc không có ánh kim. Mắt sậm lấp lánh ánh kim. Vây lưng có màu vàng – lục ánh kim, với những tia chéo màu đen và những dải đứt đoạn. Viền ngoài đuôi màu đen, đuôi màu đỏ, màu xanh ánh kim, và không lẫn hoa văn lạ. Màu vây hậu môn cũng tương tự nhưng chóp vây màu đỏ. Vây ngực không màu hay có viền đen, vây bụng có màu đỏ, đen và/hay ánh kim với chóp màu trắng.
Những tiêu chuẩn ở đây được áp dụng cho cá plakat đực đuôi đơn. Plakat đực đuôi kép phải dự thi ở thể loại đột biến (form variations), plakat cái đuôi kép phải dự thi ở thể loại màu sắc tương ứng dành cho cá đuôi kép cái.
SƠ LƯỢT HÌNH DẠNG
PLAKAT TRUYỀN THỐNG
Plakat truyền thống là loại cá hung dữ với thân mập, dày và vây đặc trưng.
Vây lưng: có thể tròn liền lạc hay nhọn
Vây hậu môn: có dạng hình thang, phần phía trước nhỏ hơn phần phía sau. Chóp vây nhọn (xem hình dưới). Khi cá giương vây, vây hậu môn nên xếp chồng lên phần dưới của đuôi.
Đuôi: có dạng át bích (xem hình) hay tròn. Nếu đuôi có dạng át bích thì phần chóp phải nằm ở ngay chính giữa. Đuôi phải xòe đủ 180 độ, nhưng yêu cầu về đuôi của plakat truyền thống khác với plakat cảnh ở hai điểm. Thứ nhất, cạnh đuôi phải tròn thay vì thẳng như hình chữ D (xem hình dưới). Thứ hai, tia vây đuôi chỉ phân đến nhánh nhị cấp, do đó, đuôi xòe rộng là nhờ màng vây phát triển chứ không phải là nhờ sự phân nhánh của các tia vây.
Vây bụng (kỳ): có thể dày hay mỏng nhưng phải dài hơn các loại betta cảnh khác, đạt khoảng 2/3 chiều dài của thân (tính từ gốc vây bụng đến gốc đuôi) hay dài hơn (xem hình dưới).
Vây ngực: cũng tương tự như các loại betta cảnh khác.
CÁC LỖI VỀ HÌNH DẠNG VÀ VÂY Ở PLAKAT TRUYỀN THỐNG
1. Thân quá mập và dày (lỗi rất nhẹ)
2. Vây lưng nhỏ (lỗi nhẹ)
3. Vây bụng ngắn hơn 2/3 chiều dài thân (lỗi nhẹ)
4. Góc xòe của đuôi>165 độ nhưng <180 độ (lỗi nhẹ)
5. Góc xòe của tia vây đuôi > 2 độ (lỗi nhẹ)
6. Vây hậu môn tù – không nhọn (lỗi nặng)
7. Góc xòe của đuôi <165 độ (lỗi nặng)
8. Vây bụng bằng hay nhỏ hơn 1/2 chiều dài thân (lỗi nặng)
9. Thân mảnh mai như những loài betta hoang dã (lỗi nặng).
ÁP DỤNG TƯƠNG TỰ CHO NHỮNG LỖI CHUNG KHÁC.
PLAKAT CẢNH BẤT ĐỐI XỨNG
Đây là dạng plakat thông dụng nhất ngày nay, kết hợp các đặc điểm của betta truyền thống và betta cảnh. Giống như cá truyền thống, dạng cá này bất đối xứng. Tiêu chuẩn của plakat cảnh tương tự như plakat truyền thống, chỉ khác ở hai điểm chính:
Vây lưng: nên có dạng nửa hình tròn và xòe như quạt. Vây lưng xòe rộng là nhờ sự phân nhánh của các tia vây chứ không phải là nhờ màng vây phát triển.
Đuôi: khác với plakat truyền thống, đuôi của plakat cảnh giống như những loại betta cảnh chuẩn mực khác (ám chỉ halfmoon), nhưng không dài hơn 1/3 chiều dài thân. Cạnh đuôi thẳng, tia vây phân làm 4 nhánh hay nhiều hơn và có dạng nửa vòng tròn hoàn hảo (180 độ).
CÁC LỖI VỀ HÌNH DẠNG VÀ VÂY Ở PLAKAT CẢNH BẤT ĐỐI XỨNG
1. Vây bụng hơi ngắn hơn 2/3 chiều dài thân (lỗi rất nhẹ)
2. Tia đuôi “ngoài rìa” ngắn hơn những tia đuôi khác (gọi là “cạnh tròn”) (lỗi nhẹ)
3. Vây lưng không có tia sơ cấp (lỗi nhẹ)
4. Vây bụng bằng hay ngắn hơn 1/2 chiều dài thân (lỗi nhẹ)
5. Góc xòe của tia vây đuôi < 3 độ (lỗi nhẹ)
6. Góc xòe của đuôi >165 độ nhưng <180 độ (lỗi nhẹ)
7. Phần trước và sau của vây hậu môn không gấp khúc rõ rệt (lỗi nặng)
8. Góc xòe của đuôi <165 độ (lỗi nặng)
9. Chóp vây bụng nhọn (lỗi nặng)
Các dạng plakat được định nghĩa dựa trên những đặc điểm về hình dáng, vây cũng như màu sắc được liệt kê chi tiết trong phần tiêu chuẩn ở dưới. Có hai dạng plakat là plakat truyền thống và plakat cảnh. Cả hai đều có thể tham gia dự thi ở nhóm thương mại và nhóm dành cho người mới. Chúng không chỉ được đánh giá dựa vào nguồn gốc mà còn vào mức độ phù hợp so với thể loại của mình.
Plakat truyền thống có thể dự thi với màu sắc bất kỳ. Plakat cảnh bao gồm 4 thể loại màu. Điều này có thể thay đổi hàng năm nhưng tại thời điểm hiện tại, những thể loại màu dự thi của plakat cảnh bao gồm đơn sắc nền đậm hay nhạt ánh kim, đơn sắc nền đậm hay nhạt không ánh kim, đơn sắc nền đậm metallic và màu tự do (AOC tức any-other-color). Màu hoa văn, nhị sắc, cẩm thạch và nền nhạt metallic (tức vàng metallic hay opaque metallic) được xếp vào thể loại màu tự do.
Việc đánh giá về màu sắc được thực hiện dựa trên hệ thống phân loại tương ứng quy định ở Chương 6 và phải phù hợp với những tiêu chuẩn đặc biệt quy định ở Chương 7. Bên cạnh những loại màu truyền thống, loại màu bổ sung – màu cá hoang dã – chỉ được áp dụng cho cá plakat và thể loại màu này có thể tham gia ở cả dạng plakat truyền thống lẫn plakat cảnh. Loại cá hoang dã có thân màu nâu sậm với nhiều hàng đốm ánh kim, chủ yếu là ở phần lưng. Viền vảy màu đen. Đầu sậm màu, mặt dưới nhạt màu, và có rất ít hoặc không có ánh kim. Mắt sậm lấp lánh ánh kim. Vây lưng có màu vàng – lục ánh kim, với những tia chéo màu đen và những dải đứt đoạn. Viền ngoài đuôi màu đen, đuôi màu đỏ, màu xanh ánh kim, và không lẫn hoa văn lạ. Màu vây hậu môn cũng tương tự nhưng chóp vây màu đỏ. Vây ngực không màu hay có viền đen, vây bụng có màu đỏ, đen và/hay ánh kim với chóp màu trắng.
Những tiêu chuẩn ở đây được áp dụng cho cá plakat đực đuôi đơn. Plakat đực đuôi kép phải dự thi ở thể loại đột biến (form variations), plakat cái đuôi kép phải dự thi ở thể loại màu sắc tương ứng dành cho cá đuôi kép cái.
SƠ LƯỢT HÌNH DẠNG
PLAKAT TRUYỀN THỐNG
Plakat truyền thống là loại cá hung dữ với thân mập, dày và vây đặc trưng.
Vây lưng: có thể tròn liền lạc hay nhọn
Vây hậu môn: có dạng hình thang, phần phía trước nhỏ hơn phần phía sau. Chóp vây nhọn (xem hình dưới). Khi cá giương vây, vây hậu môn nên xếp chồng lên phần dưới của đuôi.
Đuôi: có dạng át bích (xem hình) hay tròn. Nếu đuôi có dạng át bích thì phần chóp phải nằm ở ngay chính giữa. Đuôi phải xòe đủ 180 độ, nhưng yêu cầu về đuôi của plakat truyền thống khác với plakat cảnh ở hai điểm. Thứ nhất, cạnh đuôi phải tròn thay vì thẳng như hình chữ D (xem hình dưới). Thứ hai, tia vây đuôi chỉ phân đến nhánh nhị cấp, do đó, đuôi xòe rộng là nhờ màng vây phát triển chứ không phải là nhờ sự phân nhánh của các tia vây.
Vây bụng (kỳ): có thể dày hay mỏng nhưng phải dài hơn các loại betta cảnh khác, đạt khoảng 2/3 chiều dài của thân (tính từ gốc vây bụng đến gốc đuôi) hay dài hơn (xem hình dưới).
Vây ngực: cũng tương tự như các loại betta cảnh khác.
CÁC LỖI VỀ HÌNH DẠNG VÀ VÂY Ở PLAKAT TRUYỀN THỐNG
1. Thân quá mập và dày (lỗi rất nhẹ)
2. Vây lưng nhỏ (lỗi nhẹ)
3. Vây bụng ngắn hơn 2/3 chiều dài thân (lỗi nhẹ)
4. Góc xòe của đuôi>165 độ nhưng <180 độ (lỗi nhẹ)
5. Góc xòe của tia vây đuôi > 2 độ (lỗi nhẹ)
6. Vây hậu môn tù – không nhọn (lỗi nặng)
7. Góc xòe của đuôi <165 độ (lỗi nặng)
8. Vây bụng bằng hay nhỏ hơn 1/2 chiều dài thân (lỗi nặng)
9. Thân mảnh mai như những loài betta hoang dã (lỗi nặng).
ÁP DỤNG TƯƠNG TỰ CHO NHỮNG LỖI CHUNG KHÁC.
PLAKAT CẢNH BẤT ĐỐI XỨNG
Đây là dạng plakat thông dụng nhất ngày nay, kết hợp các đặc điểm của betta truyền thống và betta cảnh. Giống như cá truyền thống, dạng cá này bất đối xứng. Tiêu chuẩn của plakat cảnh tương tự như plakat truyền thống, chỉ khác ở hai điểm chính:
Vây lưng: nên có dạng nửa hình tròn và xòe như quạt. Vây lưng xòe rộng là nhờ sự phân nhánh của các tia vây chứ không phải là nhờ màng vây phát triển.
Đuôi: khác với plakat truyền thống, đuôi của plakat cảnh giống như những loại betta cảnh chuẩn mực khác (ám chỉ halfmoon), nhưng không dài hơn 1/3 chiều dài thân. Cạnh đuôi thẳng, tia vây phân làm 4 nhánh hay nhiều hơn và có dạng nửa vòng tròn hoàn hảo (180 độ).
CÁC LỖI VỀ HÌNH DẠNG VÀ VÂY Ở PLAKAT CẢNH BẤT ĐỐI XỨNG
1. Vây bụng hơi ngắn hơn 2/3 chiều dài thân (lỗi rất nhẹ)
2. Tia đuôi “ngoài rìa” ngắn hơn những tia đuôi khác (gọi là “cạnh tròn”) (lỗi nhẹ)
3. Vây lưng không có tia sơ cấp (lỗi nhẹ)
4. Vây bụng bằng hay ngắn hơn 1/2 chiều dài thân (lỗi nhẹ)
5. Góc xòe của tia vây đuôi < 3 độ (lỗi nhẹ)
6. Góc xòe của đuôi >165 độ nhưng <180 độ (lỗi nhẹ)
7. Phần trước và sau của vây hậu môn không gấp khúc rõ rệt (lỗi nặng)
8. Góc xòe của đuôi <165 độ (lỗi nặng)
9. Chóp vây bụng nhọn (lỗi nặng)
Nguồn diendancacanh
