Bất cứ ai cũng muốn có một chú cún không những xinh đẹp thông minh, mà còn biết nghe lời. Thật tuyệt với biết bao nếu những chú cún của bạn không những sạch sẽ biết tự chăm sóc bản thân mà còn biết cách làm cho bạn vui vẻ mỗi ngày. Dưới đây là một số phương pháp huấn luyện chú cún nhà bạn một cách cơ bản nhất.
1. Lý thuyết thống trị / lý thuyết Alpha Dog:
Người đầu tiên giúp mình biết về cách huấn luyện chó này là Cesar Millan trên chuyên mục Dog Whisperer của kênh Nat Geo Wild. Theo lý thuyết này thì tổ tiên của chó là sói nên cho dù đã được người thuần chủng từ rất lâu thì chó vẫn mang những bản năng giống sói, cụ thể là sống theo đàn và trong đàn sẽ có sự phân cấp rõ ràng giữa các con chó. Chính vì thế nên trong quá trình trưởng thành và thậm chí là khi đã trưởng thành rồi thì chó con, đặc biệt là chó trai, sẽ thử thách chủ của nó và các thành viên khác trong gia đình rất nhiều để tìm ra vị trí đứng của nó trong đàn (gia đình). Quá trình thử thách này có thể diễn ra từ khoảng tháng thứ 3 trở đi nên bạn phải rất chú ý đến hành vi của cún, xem cún có biểu hiện thích chiếm ưu thế trước bạn hay không.
Một số biểu hiện khi cún thích chiếm ưu thế trước bạn bao gồm:
Không chịu tuân lệnh, dù là các lệnh cơ bản mà cún đã biết rõ như ngồi, đứng yên, lại gần.
Thể hiện sự sở hữu đối với thức ăn và đồ chơi của cún, khi bạn tiếp cận cún thì cún sẽ nhìn bạn chằm chằm và gầm gừ.
Khi đi dạo, cún hay chắn đường bạn, thích cắn dây xích và chạy trước bạn, kéo bạn đi theo hướng mà nó muốn.
Luôn đi trước bạn khi ra ngoài và vào nhà.
Thích ngồi hoặc nằm lên người bạn.
Hay nhảy chồm lên người bạn, cắn sủa.
Dáng đi rất hiên ngang, đầu ngẩng cao.
Vì thế một trong những cách để bạn thể hiện ưu thế của mình trước cún là alpha roll, tức là bạn (nhẹ nhàng) đặt cún nằm xuống đất cho đến khi cún thôi không sủa hoặc gầm gừ nữa (chịu thua bạn) thì bạn sẽ cho cún đứng lên và khen. Mình đã quan sát Luna khi chơi với các con chó trưởng thành khác, khi Luna nhảy chồm lên người các con chó khác hoặc chơi đùa quá phấn khích khiến con chó kia không hài lòng thì chúng sẽ gầm gừ và lật ngửa Luna ra đến khi Luna ngoan lại mới thôi.
Nhiều người cho rằng alpha roll là thô bạo với chó, nhưng thật ra nếu bạn thực hiện alpha roll một cách nhẹ nhàng và dứt khoát khi sửa một hành vi không đúng của cún thì nó sẽ rất hiệu quả. Điều quan trọng ở đây là bạn phải giữ được sự bình tĩnh của mình, không nên thực hiện khi tức giận, bởi cún sẽ cảm nhận được cảm xúc của bạn và nó sẽ trở nên hung dữ hơn.
Một số cách khác để thể hiện ưu thế của bạn trước cún bao gồm:
Phạt ở một mình: khi cún hư, đặt cún vào chuồng hoặc một căn phòng trống để cún ở một mình khoảng một vài phút, sau vài lần cún sẽ hiểu ra là khi hư thì sẽ không có ai chơi cùng, và vì chó rất thích ở gần người nên nó sẽ không tái phạm nữa.
Gõ nhẹ dưới cắm, tuyệt đối không gõ vào mũi chó vì có thể ảnh hưởng đến khả năng đánh hơi sau này.
Túm lấy phần da dưới tai và lắc nhẹ, không được túm phần da ở cổ vì có thể làm tổn thương cún.
2. Huấn luyện chó củng cố tích cực
Phương pháp này mình biết đến nhờ Victoria Stilwell. Về cơ bản với phương pháp này, khi chó hư, bạn sẽ lờ các hành vi đó đi, còn khi chó ngoan, bạn sẽ khen thưởng cho nó. Phương pháp này đòi hỏi rất nhiều sự kiên nhẫn và tốt nhất nên thực hiện khi cún còn nhỏ, chứ nếu cún lớn rồi và bắt đầu cắn phá thì rất khó để lờ đi hành vi đó bởi cún sẽ nhanh chóng phá tan nhà bạn hoặc làm bạn trầy da chảy máu. Bạn có thể tìm trên Youtube các video dạy huấn luyện chó của Victoria Stilwell, mình học được rất nhiều ở đó. Link ở đây.
3. Không có gì là miễn phí
Phương pháp này chỉ có thể thực hiện được sau khi bạn đã huấn luyện được chó một số lệnh cơ bản như nằm, ngồi, bắt tay… Ý tưởng chính của phương pháp này là nếu cún muốn nhận được điều gì đó từ chúng ta như thức ăn, sự chú ý, người chơi cùng thì cún phải làm gì đó cho chúng ta trước, như thực hiện các lệnh nằm, ngồi, bắt tay. Một lần nữa bạn cần hết sức kiên nhẫn khi thực hiện phương pháp này bởi có nhiều lúc cún sẽ làm ngơ, không chịu tuân lệnh, nhưng lúc như vậy bạn cũng hay làm ngơ cún chứ nhất quyết không cho cún những gì nó muốn, bởi nó sẽ học rất nhanh hành vi xấu đó. Phương pháp này cũng giúp cho cún hiểu rằng bạn là người nắm trong tay những thứ mà cún cần nên nếu cún muốn có được điều gì đó thì tốt nhất nên nghe lời bạn, như vậy sẽ giúp bạn khẳng định được vị trí làm chủ với cún.
Tóm lại không có phương pháp huấn luyện chó nào là tuyệt đối hoàn hảo, bạn nên cố gắng chọn lọc những cái hay và phù hợp ở mỗi phương pháp để thực hiện với cún của bạn. Và cho dù bạn áp dụng phương pháp này thì điều quan trọng nhất khi huấn luyện cún là kiên nhẫn, nhất quán và bình tĩnh. Chúc các bạn và mình sẽ có những chú cún ngoan!
1. Lý thuyết thống trị / lý thuyết Alpha Dog:
Người đầu tiên giúp mình biết về cách huấn luyện chó này là Cesar Millan trên chuyên mục Dog Whisperer của kênh Nat Geo Wild. Theo lý thuyết này thì tổ tiên của chó là sói nên cho dù đã được người thuần chủng từ rất lâu thì chó vẫn mang những bản năng giống sói, cụ thể là sống theo đàn và trong đàn sẽ có sự phân cấp rõ ràng giữa các con chó. Chính vì thế nên trong quá trình trưởng thành và thậm chí là khi đã trưởng thành rồi thì chó con, đặc biệt là chó trai, sẽ thử thách chủ của nó và các thành viên khác trong gia đình rất nhiều để tìm ra vị trí đứng của nó trong đàn (gia đình). Quá trình thử thách này có thể diễn ra từ khoảng tháng thứ 3 trở đi nên bạn phải rất chú ý đến hành vi của cún, xem cún có biểu hiện thích chiếm ưu thế trước bạn hay không.
Một số biểu hiện khi cún thích chiếm ưu thế trước bạn bao gồm:
Không chịu tuân lệnh, dù là các lệnh cơ bản mà cún đã biết rõ như ngồi, đứng yên, lại gần.
Thể hiện sự sở hữu đối với thức ăn và đồ chơi của cún, khi bạn tiếp cận cún thì cún sẽ nhìn bạn chằm chằm và gầm gừ.
Khi đi dạo, cún hay chắn đường bạn, thích cắn dây xích và chạy trước bạn, kéo bạn đi theo hướng mà nó muốn.
Luôn đi trước bạn khi ra ngoài và vào nhà.
Thích ngồi hoặc nằm lên người bạn.
Hay nhảy chồm lên người bạn, cắn sủa.
Dáng đi rất hiên ngang, đầu ngẩng cao.
Vì thế một trong những cách để bạn thể hiện ưu thế của mình trước cún là alpha roll, tức là bạn (nhẹ nhàng) đặt cún nằm xuống đất cho đến khi cún thôi không sủa hoặc gầm gừ nữa (chịu thua bạn) thì bạn sẽ cho cún đứng lên và khen. Mình đã quan sát Luna khi chơi với các con chó trưởng thành khác, khi Luna nhảy chồm lên người các con chó khác hoặc chơi đùa quá phấn khích khiến con chó kia không hài lòng thì chúng sẽ gầm gừ và lật ngửa Luna ra đến khi Luna ngoan lại mới thôi.
Nhiều người cho rằng alpha roll là thô bạo với chó, nhưng thật ra nếu bạn thực hiện alpha roll một cách nhẹ nhàng và dứt khoát khi sửa một hành vi không đúng của cún thì nó sẽ rất hiệu quả. Điều quan trọng ở đây là bạn phải giữ được sự bình tĩnh của mình, không nên thực hiện khi tức giận, bởi cún sẽ cảm nhận được cảm xúc của bạn và nó sẽ trở nên hung dữ hơn.
Một số cách khác để thể hiện ưu thế của bạn trước cún bao gồm:
Phạt ở một mình: khi cún hư, đặt cún vào chuồng hoặc một căn phòng trống để cún ở một mình khoảng một vài phút, sau vài lần cún sẽ hiểu ra là khi hư thì sẽ không có ai chơi cùng, và vì chó rất thích ở gần người nên nó sẽ không tái phạm nữa.
Gõ nhẹ dưới cắm, tuyệt đối không gõ vào mũi chó vì có thể ảnh hưởng đến khả năng đánh hơi sau này.
Túm lấy phần da dưới tai và lắc nhẹ, không được túm phần da ở cổ vì có thể làm tổn thương cún.
2. Huấn luyện chó củng cố tích cực
Phương pháp này mình biết đến nhờ Victoria Stilwell. Về cơ bản với phương pháp này, khi chó hư, bạn sẽ lờ các hành vi đó đi, còn khi chó ngoan, bạn sẽ khen thưởng cho nó. Phương pháp này đòi hỏi rất nhiều sự kiên nhẫn và tốt nhất nên thực hiện khi cún còn nhỏ, chứ nếu cún lớn rồi và bắt đầu cắn phá thì rất khó để lờ đi hành vi đó bởi cún sẽ nhanh chóng phá tan nhà bạn hoặc làm bạn trầy da chảy máu. Bạn có thể tìm trên Youtube các video dạy huấn luyện chó của Victoria Stilwell, mình học được rất nhiều ở đó. Link ở đây.
3. Không có gì là miễn phí
Phương pháp này chỉ có thể thực hiện được sau khi bạn đã huấn luyện được chó một số lệnh cơ bản như nằm, ngồi, bắt tay… Ý tưởng chính của phương pháp này là nếu cún muốn nhận được điều gì đó từ chúng ta như thức ăn, sự chú ý, người chơi cùng thì cún phải làm gì đó cho chúng ta trước, như thực hiện các lệnh nằm, ngồi, bắt tay. Một lần nữa bạn cần hết sức kiên nhẫn khi thực hiện phương pháp này bởi có nhiều lúc cún sẽ làm ngơ, không chịu tuân lệnh, nhưng lúc như vậy bạn cũng hay làm ngơ cún chứ nhất quyết không cho cún những gì nó muốn, bởi nó sẽ học rất nhanh hành vi xấu đó. Phương pháp này cũng giúp cho cún hiểu rằng bạn là người nắm trong tay những thứ mà cún cần nên nếu cún muốn có được điều gì đó thì tốt nhất nên nghe lời bạn, như vậy sẽ giúp bạn khẳng định được vị trí làm chủ với cún.
Tóm lại không có phương pháp huấn luyện chó nào là tuyệt đối hoàn hảo, bạn nên cố gắng chọn lọc những cái hay và phù hợp ở mỗi phương pháp để thực hiện với cún của bạn. Và cho dù bạn áp dụng phương pháp này thì điều quan trọng nhất khi huấn luyện cún là kiên nhẫn, nhất quán và bình tĩnh. Chúc các bạn và mình sẽ có những chú cún ngoan!
Nguồn Bacsithuy
